Bài đăng, lượt thích, bình luận, thời gian tương tác… trên mạng xã hội đều được nền tảng thu thập như một loại dữ liệu nhằm phân tích, từ đó thao túng cảm xúc, hành vi người dùng.
Trong thời đại
hiện nay, dữ liệu giống như một loại dầu mỏ mới. C&
aacute;c hoạt động online mang lại nguồn tài nguyên vô tận cho c&
aacute;c gã khổng lồ công nghệ. Chúng ta vẫn nghĩ mình nắm quyền chủ động trong việc lướt mạng, click vào một đường link, thả tim, like… nhưng thực ra không phải như vậy.
Khi thu thập được dữ liệu người dùng, c&
aacute;c công ty công nghệ hoàn toàn vẽ được chân dung chi tiết của mỗi c&
aacute; nhân, về việc họ thích nghe gì, xem gì, có cảm xúc như thế nào khi đọc từng loại tin tức, từ đó gợi ý những nội dung tương ứng.
Điều này đúng với cả c&
aacute;c nền tảng mạng xã hội phổ biến như Facebook, Instagram hay TikTok, YouTube. Đằng sau những bài đăng gợi ý của nền tảng, đó là c&
aacute;c thuật to&
aacute;n với cơ chế nhằm “thao túng” cảm xúc và hành vi của người dùng.
Người dùng
hiện nay ngày càng phụ thuộc nhiều hơn vào c&
aacute;c nền tảng mạng xã hội. Ảnh: Trọng Đạt
Chia sẻ tại một buổi hội thảo về c&
aacute;c thuật to&
aacute;n được tổ chức mới đây, ông Đặng Văn Quân, kỹ sư về học m&
aacute;y cho biết, c&
aacute;c mạng xã hội đang trói buộc người dùng thông qua việc phân phối nội du
ng t??i đúng người, đúng thời điểm, đúng đối tượng. Đó là những nội dung mà người dùng có nhiều khả năng quan tâm và tương t&
aacute;c.
Sở dĩ c&
aacute;c mạng xã hội biết nội dung nào cần gợi ý cho ai, bởi họ dựa trên những thông tin c&
aacute; nhân về nhân khẩu học, giới tính, chủ
ng t??c, tuổi t&
aacute;c, ngôn ngữ và vị trí địa lý. C&
aacute;c mạng xã hội cũng sử dụng những thông tin về sở thích, hành vi của người dùng để phân phối nội dung cho họ.
“C&
aacute;c bài đăng, lượt thích, xem, chia sẻ bình luận, thời gian tương t&
aacute;c… của người dùng trên mạng xã hội sẽ được sử dụng như một loại dữ liệu nhằm giúp c&
aacute;c nền tảng này phân phối nội du
ng t??i đúng người dùng”, kỹ sư học m&
aacute;y Đặng Văn Quân nói.
Ở vai trò đồng s&
aacute;ng lập cộng đồng MLOpsVN - một diễn đàn về c&
aacute;c hệ thống học m&
aacute;y, ông Quân cho rằng, về mặt kỹ thuật, Facebook sẽ thu thập thông tin từ c&
aacute;c hoạt động đăng tải bài viết và những thói quen, sở thích được thiết lập sẵn, sau đó kết hợp chúng lại để hình thành nên sự hiểu biết về người dùng. Từ những tri thức này, hệ thống AI của Facebook sẽ học và hiểu người dùng cả trong ngắn và dài hạn, để rồi phân phối nội dung theo mức độ quan tâm và sở thích của họ.
Kỹ sư Đặng Văn Quân chia sẻ về c&
aacute;ch c&
aacute;c mạng xã hội sử dụng thuật to&
aacute;n để phân phối nội du
ng t??i người xem. Ảnh: Trọng Đạt
Theo anh Trầ
n Hữu Nhân, kỹ sư về khoa học dữ liệu và học m&
aacute;y, ở ngoài đời thực, mỗi nhân viên b&
aacute;n hàng là một hệ thống gợi ý thông tin “chạy bằng cơm”. Trong thời đại CNTT, c&
aacute;c nền tảng sẽ sử dụng một loại thuật to&
aacute;n để thay thế vai trò đó.
Nếu một người b&
aacute;n hàng gợi ý việc mua sắm thông qua hình ảnh bề ngoài, quần &
aacute;o, c&
aacute;ch ăn mặc của kh&
aacute;ch thì thuật to&
aacute;n lại dựa trên nhiều thông tin kh&
aacute;c. Chúng làm việc thông qua c&
aacute;c hoạt động của người dùng trên mạng xã hội. C&
aacute;c nền tảng có thể d
ựa vào đó để hiểu kỹ hơn về người dùng.
“Vậy ai là người sở hữu, kiểm so&
aacute;t những dữ liệu đó?”, anh Nhân đặt vấn đề. Theo kỹ sư trẻ này, mặt tối của AI và công nghệ không phải là thuật to&
aacute;n mà là lợi ích của những người đứng đằng sau đó. Khi dùng mạng xã hội, chúng ta đã vô tình trao vào tay họ những dữ liệu c&
aacute; nhân của mình.
Theo c&
aacute;c chuyên gia, càng ngày c&
aacute;c hệ thống điện tử càng
hiện đại, nếu chúng ta không thông minh hơn những thứ mà mình đang sử dụng thì đó sẽ là con dao 2 lưỡi. Để giải quyết câu chuyện đó, người dùng cần nhận thức được về tầm quan trọng của vấn đề dữ liệu, c&
aacute;c quyền kiểm so&
aacute;t dữ liệu của bản thân, và phải làm sao để bảo vệ những dữ liệu c&
aacute; nhân của mình.
Tràn lan nội dung độc hại trên Facebook tại Việt Nam
Xuyên tạc chính trị, vi phạm bản quyền, gợi dục, quảng c&
aacute;o game bài bạc hay thuốc kích dục là những nội dung xuất
hiện nhiều trên tính năng Watch và Reels của Facebook tại Việt Nam.
Người dùng Việt bị khóa Messenger Facebook, liệu có mở được không?
Không được sử dụng tính năng nhắn tin Messenger trong 30 ngày, đây là tình cảnh mà nhiều người dùng Facebook tại Việt Nam đang gặp phải.
Hàng trăm fanpage Facebook Việt Nam bị khóa trong đêm
Trong đêm qua và rạng s&
aacute;ng nay, nhiều fanpage của người dùng Việt Nam đã bị Facebook khóa với lý do vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng.
Nguồn bài viết : Sự that về cờ bạc online